Pedodonti (çocuk diş hekimliği); doğumdan kalıcı dişlenme döneminin başladığı ergenliğe kadar meydana gelebilecek diş problemleriyle ve acil durumlarla ilgilenen, diş ve çenesel problemlerin oluşmasını engelleme amaçlı koruyucu uygulamaları da kapsayan diş hekimliği branşıdır. Oluşmuş problemlerin giderilmesine yönelik tedaviler; diş çürüğü tedavisi, diş çekimi, dişlerde travma sonucu meydana gelen kırıkların tedavisi, kanal tedavisi, fazla madde kaybı olan süt dişlerinin kuron protezleri ile restorasyonu ve dişlerde oluşan renkleşmelerin giderilmesi olarak sayılabilir.

Koruyucu uygulamalar ise; ağız hijyen eğitimi, ilk muayenede bireye özgü çürük risk faktörlerinin saptanması ve ebeveynlere bilgi verilmesi, sağlıklı beslenme alışkanlığının diş sağlığına etkisi hakkında bilgilendirme ve fluorid uygulamalarıdır.

Fluorid Uygulaması

Fluorid dişlerin çürümesini önleyen, dişlerin yapısını kuvvetlendiren bir elementtir. Fluorid diş macunlarının içinde bulunduğu gibi bazı besin maddelerinde de bulunur. Fakat çocuklar çoğu zaman dişlerini fırçalamayı ihmal ettikleri için dişlerinin çürüğe karşı direnç kazanabilmeleri için yeterli fluorid alınmamış olur. Bu durumu telafi edebilmek için topikal fluorid uygulamaları yapılmaktadır.

Pit ve Fissür Örtücü Uygulaması

Fissür örtücü, diş çürüğü gelişme riskinin yüksek olduğu küçük azı ve azı dişlerinin çiğneyici yüzeylerini kaplayan akışkan dolgu malzemesidir. Bu dişlerin çiğneyici yüzeylerinde oluklar ve çizgiler (fissür) mevcuttur. Bu oluk ve çizgilerin içinde gıdalar kolaylıkla birikmektedir. Diş fırçası ile bu olukların ve çizgilerin içinin temizlenmesi çocuklar için zordur. Bu nedenle, bu bölgelerde diş çürüğü kolaylıkla oluşmaktadır. Fissür örtücülerle gıda birikimi dolayısıyla diş çürüğü gelişimi engellenmiş olur. Ağızda ilk kalıcı dişlerin çıktığı dönem uygulama için idealdir.

Yer Tutucu Uygulaması

Herhangi bir nedenden dolayı erken kaybedilmiş süt dişlerinin yerlerini korumak için yapılan hareketli ya da sabit apareylere yer tutucu denir. Süt dişlerinin erken kaybedilmesi fonksiyon ve estetik sıkıntıların yanında bir takım gelişimsel sorunlara da neden olmaktadır. Süt dişleri sürecek olan daimi dişler için rehberlik etmektedir ve eğer zamanından önce kaybedilirlerse daimi dişler düzensiz bir biçimde sürebilir ve çapraşıklıklar oluşabilir.

Süt dişleri, konuşmanın düzgün olması ve fonksiyon yani çiğnemenin kolaylıkla yapılmasını sağlamanın yanı sıra sürme zamanı geldiğinde daimi dişler için de rehber görevi görmeleri nedeniyle önemlidir. Ayrıca sağlıklı gülüşlere sahip olan çocuklarda kendine güven duygusu da gelişmiş olur.

Süt dişleri daimi dişlere oranla daha çok organik madde içerir, bu nedenle çürüğe daha yatkındır, daha kolay ve hızlı çürürler. Çocuklar ağız bakımına yetişkinler kadar dikkat edemezler. Çocuğun el becerisi, merakı ve ebeveynlerinin tutumu diş fırçalama alışkanlığını belirler. Beslenme düzensizliğinden dolayı dişler çürümeye yatkın hale gelir. Özellikle emzik ya da biberonun şeker, reçel gibi gıdalara batırılarak verilmesi ve uyku aralarında şekerli süt, meyve suyu gibi gıdaların içirilmesi de çürük oluşumunu tetikler.

Tedavi edilmeyen süt dişi çürükleri, ağrı, kötü koku, çiğneme zorluğu, beslenme bozukluğu ve çirkin görüntüye yol açar. Bu dönemdeki tedavi edilmeyen diş bozuklukları, ileride diş çarpıklığı, çene gelişiminde bozukluk ve genel sağlık problemlerine (romatizmadan, kalp rahatsızlıklarına kadar) sebep olabilecektir. Dolayısıyla süt dişlerindeki çürükler, "nasıl olsa yerine yenileri gelecek" yanılgısına düşmeden tedavi edilmelidir. Süt dişlerindeki çürükler; ağrı ile çocuğun çok küçük yaşlarda tanışmasına ve gelecekte bazı fobileri olmasına neden olabilir. Ayrıca bu çürükler süt dişlerinin çok erken kaybına neden olabilir.